Tkanki zwierzęce są zgrupowane w cztery główne typy: łączna, mięśniowa, nerwowa i nabłonkowa.
- Tkanka łączna
- Tkanka mięśniowa
- Tkanka nerwowa
- Tkanka nabłonkowa
Tkanki nabłonkowe tworzone są przez komórki pokrywające powierzchnię organów, na przykład skórę, drogi oddechowe, drogi rozrodcze i wewnętrzną wyściółkę przewodu pokarmowego. Komórki tworzące warstwę nabłonkową są ze sobą połączone przez półprzepuszczalne, zwarte połączenia; w ten sposób ta tkanka zapewnia barierę między środowiskiem zewnętrznym a organem, który pokrywa. Oprócz tej funkcji ochronnej tkanka nabłonkowa może być także wyspecjalizowana do wydzielania, usuwania i absorpcji. Nabłonek u wszystkich ptaków i zwierząt pochodzi z ektodermy i endodermy, z niewielkim udziałem mezodermy, tworzy śródbłonek, wyspecjalizowany typ nabłonka, który tworzy system krwionośny.
Te typy tkanek są właściwe wszystkim eumentazoanom, ale ich struktura i pochodzenie embrionalne mogą znacznie różnić się w różnych grupach zwierząt. Hierarchię strukturalną typów tkanek można przedstawić w formie schematu drzewiastego:
Tkanka łączna
├── Tkanka mięśniowa
├── Tkanka nerwowa
└── Tkanka nabłonkowa
Główny artykuł: Tkanka mięśniowa
Komórki mięśni tworzą aktywną, kurczliwą tkankę ciała – mięśniową. Tkanka mięśniowa dzieli się na trzy różne kategorie:
- mięśniówka trzewna lub gładka
- mięśniówka szkieletowa
- mięśniówka sercowa
Główny artykuł: Tkanka nerwowa
Komórki centralnego systemu nerwowego i obwodowego systemu nerwowego klasyfikowane są jako tkanka nerwowa. W centralnym systemie nerwowym tkanki neuronowe tworzą mózg i rdzeń kręgowy.
Tkanki roślinne podzielone są na trzy systemy tkankowe:
- epiderma
- tkanka mechaniczna
- tkanka przewodząca
Tkanki roślinne mogą być także podzielone na dwa typy – tkanki merystematyczne i stałe. Tkanka merystematyczna składa się z aktywnie dzielących się komórek, co prowadzi do zwiększenia długości i grubości rośliny.
Jakie 4 typy tkanek wyróżniamy?
W organizmie człowieka wyróżniamy 4 typy tkanek: nabłonkową, łączną, mięśniową i nerwową.
- Tkanka łączna jest najczęściej występującą tkanką w całym organizmie (ponad 50%). Ma pochodzenie mezodermalne.
- Tkanki mięśniowe pełnią funkcję ruchową. Ważną ich cechą jest zdolność do pobudzenia i skurczu.
- Tkanka nerwowa tworzy wszystkie części systemu nerwowego. Ma pochodzenie ektodermalne.
Jakie są rodzaje materiału?
Dzielą się na:
- metale
- krzemiany i ceramika
- polimery
- guma
- drewno
- materiały kompozytowe
Jak klasyfikują się tkaniny?
Wszystkie materiały tkane można podzielić na trzy duże grupy: naturalne, syntetyczne i mieszane tkaniny.
Tkaniny naturalne, z kolei, dzielą się na:
- Tkaniny bawełniane – charakteryzują się miękkością, antystatycznością, wytrzymałością i wysokimi właściwościami higienicznymi (higroskopijność, przepuszczalność powietrza).
- Tkaniny lniane – są to sztywne, bardzo wytrzymałe tkaniny o wysokiej gęstości, dobrej przepuszczalności powietrza, higroskopijności i długowieczności.
- Tkaniny wełniane – to gęste, dobrze zatrzymujące ciepło materiały: angora, alpaka, wełna owcza.
- Tkaniny jedwabne – do tej grupy należą miękkie, gładkie tkaniny o wysokich właściwościach estetycznych.
W przemyśle używa się nie tylko określonego typu tkanin. Często w składzie produktu występuje mieszany skład. Tkaniny syntetyczne są produkowane z produktów naftowych. Tkaniny mieszane zawierają określony stosunek włókien naturalnych i syntetycznych. Oddzielną grupę materiałów tkanych stanowią tkaniny sztuczne.
Klasyfikacja tkanin według pola zastosowania jest bardzo obszerna. Warunkowo wszystkie materiały tkane można podzielić na trzy duże grupy:
- tkaniny domowe
- tkaniny specjalne
- tkaniny techniczne
Tkaniny domowe dzielą się jeszcze na wiele kategorii:
- bieliźniane – do produkcji bielizny osobistej, pościelowej i obrusowej
- specjalne tkaniny – to tkaniny przeznaczone do szycia odzieży specjalnej: kombinezonów ochronnych, środków ochrony indywidualnej, osłon ochronnych, namiotów i zasłon
- tkaniny techniczne – przeznaczone są do potrzeb produkcyjnych.
Jakie sploty nici możemy wyróżnić?
W produkcji materiału tkanego używa się dwóch rodzajów nici, które są splecione w różne sposoby. Rodzaje splotów nici wskazane są w tabeli.
| Rodzaj splotu | Opis |
|---|---|
| Splot płócienny | Nici osnowy i wątku przeplatają się, tworząc tkaninę przypominającą szachownicę. |
| Splot satynowy | Nici wątku przykrywają cztery lub więcej nici osnowy. |
| Splot atłasowy | Nici osnowy przykrywają pięć lub więcej nici wątku. |
| Splot skośny | Nici wątku przykrywają osnowę na różne sposoby, tworząc charakterystyczny skośny prążek. |
Jak określić rodzaj tkaniny?
- Określ typ tkaniny, aby nie zrobić błędu przy jej wyborze.
- Dowiedz się, z jakich włókien jest zrobiona.
Określenie składu tkaniny poprzez dotyk:
- bawełna jest miękka, dotyk przyjemny, pozostawia na dłoni uczucie ciepła,
- poliester jest gładki jak każda syntetyczna materia, i bardzo śliski,
- len jest sztywny, szorstki, przy dotknięciu wydaje się, że tkanina jest chłodna,
- wiskoza jest delikatna, miękka, z lekkim połyskiem.
Zrozumienie, z jakim składem materiał masz do czynienia przez dotyk:
- jedwab jest cienki i gładki, ręka ślizga się po nim przy dotyku;
- wełna jest nieco szorstka, jeśli ją dotknąć, może trochę kłuć, także emituje ciepło;
- bawełna jest miękka, dotyk przyjemny, pozostawia na dłoni uczucie ciepła;
- poliester jest gładki, jak każda syntetyczna materia, i bardzo śliski;
- len jest sztywny, szorstki, przy dotknięciu wydaje się, że tkanina jest chłodna;
- wiskoza jest delikatna, miękka, z lekkim połyskiem.
Jak określić, czy tkanina jest naturalna czy syntetyczna?
W tym celu należy zgnieść ją w pięści. Naturalny materiał łatwo się gniecie. Syntetyka gniecie się słabo, dlatego nie pozostają na niej zgięcia, lub są praktycznie niewidoczne.
Tkaniny o różnym składzie różnie reagują na ogień. Próba ich podpalenia pozwala zrozumieć, z czego są wykonane.
- Bawełna pali się jasno, płomień emituje niewielką ilość białego dymu. Po zgaszeniu ognia materiał długo żarzy się.
Teraz wiesz, jak określić skład tkaniny w domowych warunkach, jeśli nie wiadomo, z czego jest wykonana.